Human Papilloma Virüs (HPV) Nedir?
Kadın genital sisteminde siğil tarzı lezyonlara neden olan HPV rahim ağzı kanserinin en önemli etkenidir. Meme kanserinden sonra rahim ağzı kanseri en sık ölüme neden olan ikinci kanser türüdür.
HPV’nin rahim ağzı kanseri üzerindeki bu etkinliğinden dolayı, 1990 yıllardan itibaren yapılan yoğun çalışmaların sonucunda 2007 yılında rahim ağzı kanserini önlemeye yönelik HPV aşısı geliştirilmiştir.
Human Papilloma Virüs Nasıl Bulaşır?
HPV türlerinin ana bulaşma yolu cinsel ilişkidir. Ayrıca tensel temas yoluyla da bulaşır. Enfekte bir kişinin vajina veya dış genital bölgesi ile temas sonucu bulaşır. Parmakta, elde, ağızda ve genital bölgede bulunan virüsler herhangi bir temas durumunda kişiden kişiye bulaşabilir. Bu yüzden çocuklara erken yaşta aşı yapılması önemlidir. Ayrıca kişinin aşıyı virüs ile enfekte olmadan yapılması da büyük önem taşımaktadır.
Kıbrıs HPV Aşısı
Rahim ağzı kanserine neden olan HPV’nin kansere neden olabilen 15 farklı tipi bulunmaktadır. HPV aşısı kadında direk rahim ağzı kanserine yol açan HPV tip 6, 11, 16, 18 virüslerine yönelik geliştirilmiş bir aşıdır. HPV aşısı rahim ağzı kanserlerinin %80’ine yol açan tip 16 ila tip 18’e karşı koruma sağlarken aynı zamanda genital siğillerin %90’ına yol açan tip 6 ve tip 11’e karşı da koruma sağlar. Bu aşının kullanımı ile kadında genital siğil ve rahim ağzı kanseri gelişiminin önüne geçilmiş olur. HPV aşısı, virüsün vücuda tanıtılması sonucu vücutta bağışıklık cevabı oluşmasını tetikler. Bu sayede, gelecek muhtemel enfeksiyonlara karşı vücudun savunma sistemini uyarılır.
HPV Aşısı Kimlere Uygulanır?
Özellikle 9-26 yaş arası kadın ve erkeklerin aşılanması, hastalıkların yayılmasının önüne geçilmesi için toplum sağlığı açısından önem taşır. En yüksek korunma, ilk cinsel ilişkiden önce aşılama yapılmışsa sağlanmaktadır. HPV enfeksiyonu bulaşmış bir kişiye aşının etkisi yoktur. HPV aşısı tedavi edici bir aşı değildir. Bu nedenle, ilk cinsel deneyimden önce kız çocuklarının veya genç kızların aşılanması en doğru yaklaşımdır.
HPV virüsüne hiç sahip olmayan bir kadına yapılan HPV aşısı, Tip 16 ve Tip 18 olarak geçen ve kansere neden olan virüslere karşı %100 korur. Ancak yine de rutin muayene ve yıllık servikal smear testlerinin uygulanması önerilmektedir.
Her yıl 250 bin kadın rahim ağzı kanserinden hayatını kaybediyor. Yaklaşık 10 yıl öncesine kadar bu virüsten korunma şansı yoktu. Oysa yapılan araştırmalar sonunda geliştirilen aşılarla HPV enfeksiyonunun, dolayısıyla rahim ağzı kanserinin büyük oranda önlenebildiği saptandı.
HPV Erkekleri Etkiliyor Mu?
HPV virüsü erkekte siğil oluşmasına ve sonrasında tedavi edilmezse penis veya anal kanserlere neden olabilmektedir. HPV cinsel yolla bulaşan bir virüstür. Kadın cinsel temasla erkekten bu virüsü alır yani erkekler HPV virüsün taşıyıcısıdır. Bu nedenle erkeklerinde HPV aşısı olması önerilir. Korunma amaçlı yapılan aşının erkek genital bölge siğilleri üzerinde tedavi edici etkisi yoktur.
Kaç Çeşit HPV Aşısı Vardır?
Halen 3 tip HPV aşısı bulunmaktadır. Bunlar Merck firması tarafından üretilen Gardasil 4 ve Gardasil 9 (kuadrivalan) ve Glaxo Smith Kline firması tarafından üretilen Cervarix (bivalan) aşılarıdır. Gardasil HPV tip 6, 11, 16, 18’e benzer moleküler yapıdadır ve bu tiplere karşı koruyucu özelliği gelişmiştir. Cervarix ise tip 16 ve 18’e benzer moleküler yapıdadır ve kadında rahim ağzı kanseri, prekanseröz (kanser öncüsü) lezyonlar ve genital siğillerin (kondilom) gelişimini önler. Merkezimizde Gardasil marka aşısı tercih edilmektedir.
HPV Aşısı Nasıl Uygulanır?
HPV aşısı genellikle 3 doz olarak yapılır. 15 yaşından büyük bireylerde Gardasil 0, 2.ay ve 6.aylarda, Cervarix ise 0, 1.ay ve 6.aylarda uygulanır. 15 yaşından küçük çocuklarda ise aşı, 6 ay arayla 2 doz olarak uygulanır. Oluşan antikor titresi uzun süre yüksek seviyede kalır. Aşının etkinliğin daha uzun süre yüksek kalması amacıyla ilk dozdan sonra 2. ve 3. dozların yapılması gereklidir. HPV aşısı kas içine uygulanır.
HPV Aşısının Koruyuculuğu Ne Kadardır?
Aşının minimum 10 yıl koruma sağladığı bilinmektedir. 10 yıl sonrası için de korumanının devam ettiği yönünde çalışmalar mevcuttur.
HPV aşısının; uygulandığı kız çocuklarında siğilleri ve kanser türlerini %86 oranında, genç yetişkinlerde ise %71 oranında azalttığı tespit edilmiştir. Ayrıca rahim ağzı kanserlerinde de aşılanma sonrası %40 oranında düşüş sağlanmıştır.
HPV Aşının Yan Etkileri Var Mı?
HPV aşısının bilinen bir yan etkisi yoktur. Güvenli bir aşıdır. Diğer aşılarda olabileceği gibi uygulanan bölgede minimal alerjik reaksiyonlar, aşı yerinde hafif ağrı, kızarıklık veya şişlik oluşabilir. Ek olarak nadiren bulantı ve baş ağrısı görülebilir.
HPV Aşısı Kimlere Uygulanmaz?
Aşının hamilelere uygulanması önerilmez. Buna rağmen hamile olduğunu bilmeden aşı yaptıran kadınların gebeliğini sonlandırmasına da ihtiyaç duyulmaz. Aşının maya alerjisi olan kişilere uygulanması ciddi riskler taşır. Bu sebeple, aşı öncesi kişinin hastalık ve alerji hikâyesinin sorgulanması çok önemlidir. Aşı zamanında yoğun bir hastalık geçiriliyorsa aşılanma ertelenmelidir.
HPV Aşısı Öncesi HPV testi ve/veya Smear Yaptırmaya Gerek var mı?
HPV aşısını yaptırmadan önce HPV veya Smear testi gibi her hangi bir taramaya gerek yoktur.
HPV Aşısı Sonrası Rahim Ağzı Tarama Testi veya Takibi Yaptırmaya Gerek var mı?
HPV aşısı sonrasında rahim ağzı kanser taraması aşılanmayan hastalar gibi yapılmalıdır. Çünkü aşılama sonrası bile diğer nadir HPV tipleri ile rahim ağzı kanseri oluşturabilmektedir. Bu nedenle rahim ağzı kanser taraması ihmal edilmemelidir.
Kıbrıs HPV Testi Nedir?
HPV testi, smear sırasında veya rahim ağzından alınan doku örneğinden yapılır. HPV testinin yapılması yüksek riskli lezyonların belirlenmesine yöneliktir. HPV testi genellikle rutin testlerde yapılmaz. Özellikle 30 yaş ve üzeri kadınlara yapılmaktadır.
HPV belirti göstermeyen en sinsi DNA virüslerden biridir. Bir şekilde hücre içine yerleştikten sonra yıllar sonra rahim ağzı kanserine neden olabilir. HPV ve sebep olduğu hastalıklar toplum sağlığını ilgilendiren bir konudur. Özellikle çocukların aşılanması, ileride sağlıklı bir cinsel yaşam sürmeleri ve hastalığı yaymamaları açısından önemlidir. HPV aşısı, dünyada pek çok ülkede ergenlik öncesi çocuklara yapılan rutin aşı uygulamaları arasında yer almaktadır.
Eğer siz de henüz HPV aşınızı olmadıysanız, daha ayrıntılı bilgi almak ve aşınızı yaptırmak için bize ulaşabilirsiniz…
